De vijf bogen van het lichaam  一身 其 五 个 拱门

Afgelopen onlineles heb ik mijn leerlingen laten kennismaken met het begrip ‘de vijf bogen van het lichaam’. De essentie van deze theorie is gericht op het op de juiste manier onderhouden van de zo belangrijke basisoefeningen, het fundament van kungfubeoefening.

In het woord gongfu 功夫 is er weliswaar een verschil van karakter te zien, maar het gaat hier om dezelfde klank als het karakter gong 工. Dit is het Chinese begrip voor inspanning (werk). Het karakter verbeeldt in figuurlijke zin een skeletpresentatie van de wervelkolom met de armen en benen gestrekt. Het is tevens een soort van body-map voor de traditionele kungfubeoefening. De kern van dit concept is om aandacht te behouden voor de herhaling van de basisoefeningen.

Westerse misvatting

In dit verband wil ik vooral ook wijzen op de wésterse focus bij het uitvoeren van kungfu-oefeningen. Deze focus ligt met name op het behalen van meer winst in kennis, techniek en inspanning met (als gevolg daarvan) het risico op verlies van aandacht voor de basis, het fundament. Verder is er in ‘het westen’ vaak ook een misvatting over de ‘relax-toestand’. Dit is geen equivalent voor rust of opgeven (westerse mindset); het is juist een alerte toestand om fris te kunnen starten aan een beweging.

In deze onlinekungfules lag de focus op basisstoot- en -traptechnieken met een referentie naar de vijf bogen van het lichaam. Het menselijk lichaam vormt bij dit basisconcept een boom. Denk hierbij aan de vuiststoot waarbij de bewegingskracht altijd vanuit de grond komt en dan de lichamelijke weg volgt langs de voeten, benen, heup, wervelkolom naar de armen tot aan de vuist. Deze omschrijving is de weg van de explosieve beweging van de vuiststoot. De ogen spelen hierbij een voorname rol; bij het hebben van focus en bij het doelgericht geven van richting van de beweging naar het doel.

Samenwerking lichaamsbogen

In deze context is het aanleren van een juiste mabu als basishouding een must voor de kungfubeoefenaar. Naast het bouwen van een goed fundament (wortelen of rooting) met de boog van de benen, leert deze ruiterhouding ook de samenwerking met alle andere lichaamsbogen. Natuurlijke begrippen als lichaam versus geest, uiterlijk versus innerlijk, visueel versus onzichtbaar zijn tegenpolen maar in de basisoefening van de techniek zullen deze tegengestelde componenten altijd samenwerken! Zo is een stootbeweging met afwezigheid van geestelijke focus als muziek zonder emotie. Beide missen essentie en komen daarom niet goed aan en missen effect.

De wervelkolom vormt samen met de heup het wiel voor de lichaamsbeweging. Een correcte startpositie met een goede mindset ontwikkelen hierbij de oerkracht. Hoe sterk een mens ook is in de ledematen, er is altijd een fysieke begrenzing. De diepere kracht van een techniek komt vanuit de samenwerking van de wervelkolom als de as, waarbij coördinatie van externe en interne beweging een voorname rol spelen tussen de natuurlijke lichaamsbogen.

Tot slot een basisbegrip over de balans van lichaam en geest als verborgen poort van de Chinese vechtkunst:

De geest omvat wijsheid met geheugen maar deze heeft het lichaam ook. Het lichaam bezit de bewegingsfuncties maar deze heeft de geest ook.

Met qi Peter